W pierwszej kolejności chcemy wyjaśnić różnicę między nierzetelnością a wadliwością w kontekście prowadzenia ksiąg rachunkowych i wskazać, jakie mają one znaczenie. Księga jest nierzetelna, gdy nie odzwierciedla rzeczywistego stanu rzeczy, czyli dane w niej zawarte nie odpowiadają faktom, które miały miejsce, lub ujęto w niej zdarzenia, które nigdy nie wystąpiły. Natomiast księga jest wadliwa, gdy prowadzona jest niezgodnie z przepisami prawa, co oznacza błędy formalne w jej prowadzeniu, naruszające obowiązujące przepisy ustawowe i rozporządzenia. Prowadzenie ksiąg, które jest rzetelne pod względem faktycznym, ale niezgodne z wymaganiami formalnymi, może być oskarżone o prowadzenie wadliwych ksiąg rachunkowych.
Nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych jest traktowane jako przestępstwo skarbowe, podczas gdy wadliwe prowadzenie jest uznawane za wykroczenie skarbowe. Zgodnie z przepisami prawa (art. 61 § 3 k.k.s.), wykroczenia skarbowe przedawniają się po upływie roku od ich popełnienia. Kara grzywny za wykroczenie skarbowe może wynosić od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku nierzetelnego prowadzenia ksiąg (art. 61 § 1 k.k.s.) przedawnienie następuje po upływie 5 lat od popełnienia przestępstwa. Nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych grozi karą grzywny do 240 stawek dziennych, z których każda stawka dzienna nie może być niższa niż 1/30 część minimalnego wynagrodzenia i nie wyższa niż 400-krotność tego wynagrodzenia.
Ustawa o Rachunkowości przewiduje kary pozbawienia wolności, grzywny lub obie kary łącznie za nieprawidłowości w prowadzeniu ksiąg (art. 77 UoR). Za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości odpowiedzialni są kierownik jednostki oraz osoba, której na piśmie powierzono określone obowiązki. W większości umów z biurem rachunkowym zawiera się zapis o prowadzeniu księgowości w sposób rzetelny. Jeśli taki zapis znajdował się w umowie z byłym biurem rachunkowym, to kierownik jednostki ponosi wspólną odpowiedzialność. Jednak sankcje w tym zakresie nie są określone jedynie w Ustawie o Rachunkowości. Jak wspomniano wcześniej, za nierzetelne (niezgodne ze stanem rzeczywistym) lub wadliwe (niezgodne z przepisami prawa) prowadzenie ksiąg grożą kary zgodnie z Kodeksem Karnym Skarbowym. Sankcje te dotykają biura rachunkowego, niezależnie od tego, czy jego działania spowodowały szkodę jednostce. Powstanie szkody majątkowej w jednostce jest głównym powodem pociągnięcia biura rachunkowego do odpowiedzialności na mocy Kodeksu Karnego. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, byłe biuro będzie musiało pokryć koszty naprawy błędów w rachunkowości.
Jak możemy pomóc?
1. Odtworzymy księgi rachunkowe.
Odtwarzanie ksiąg rachunkowych polega na ponownym zaksięgowaniu dokumentów z okresu, gdy prowadzono księgowość nierzetelnie lub wcale.
2. Skorygujemy księgi rachunkowe.
Korekta błędów księgowych jest ostatecznością, do której zmuszeni są przedsiębiorcy, których księgowość była prowadzona nierzetelnie lub wadliwie. Aby ocenić stan ksiąg rachunkowych firmy przeprowadzamy wstępny audyt, który polega na niezależnej ocenie zgodności ksiąg rachunkowych przedsiębiorstwa z przepisami podatkowymi oraz Ustawą o Rachunkowości. Audyt opiera się o bazę systemu księgowego, jeśli przedsiębiorca taką posiada. W przypadku braku bazy, analizujemy istniejącą dokumentację źródłową.
Jeśli audyt wykazuje niewielką liczbę błędów, które można naprawić poprzez kilka korekt, mówimy o częściowej rekonstrukcji. Natomiast gdy audyt wykazuje, że księgowość firmy była prowadzona w bardzo nierzetelny sposób lub wcale, konieczna jest pełna rekonstrukcja ksiąg rachunkowych.
Powrót do listy